De vierde avond

Zaterdag 23 mei

Interviews

De interviews werden vandaag afgenomen door Jan van der Mast.

Arie de Rooy regisseerde voor Het Getij uit Leiden 'Hier'.
Van der Mast: "Je hebt het stuk niet alleen geregisseerd, maar ook geschreven. Hoe ging dat?"
De Rooy: "Tja, ik had een stuk nodig, en de bibliotheek was dicht. Toen ben ik maar achter de computer gaan zitten en ik heb zelf iets gemaakt.
Ik ben begonnen met de namen van die twee mannetjes. Toen die had, heb ik ze met elkaar laten babbelen en daar zijn de eerste twee scênes uit ontstaan.
Toen heb ik in grote lijnen het verhaal bedacht en nog twee scênes erbij. En daarmee hebben we ons ingeschreven voor het Eenakterfestival.
Toen we hoorden dat we mee mochten doen, heb ik het in drie lange dagen afgemaakt. Het geheel eigen taalgebruik van de figuren in het stuk maakte het schrijven makkelijker."
Van der Mast: "Het doet me aan Maarten Toonder denken."
De Rooy: "Dat zegt men, ja. Ik heb wel ooit iets van Toonder gelezen, maar niet veel."
Van der Mast: "Toen ik het stuk las, leek het me vrij statisch."
De Rooy: "Het stuk is niet statisch, maar ik heb in de tekst bewust geen regie-aanwijzingen opgenomen. Als ik ga regisseren, streep ik die altijd eerst weg uit de stukken. Ik ben erg voor vrijheid in de regie. Bij het schrijven heb ik van de mise-en-scêne hooguit een vermoeden. Hoe het er uit gaat zien ligt ook heel erg aan de inbreng van de spelers als je met het stuk aan het werk bent."
Van der Mast: "De spelers zijn dus erg zelfstandig?"
De Rooy: "Ja, ik laat me graag door ze verrassen."

Reinier van Mourik en Wouter Oversluizen spelen voor Warenar uit Rotterdam 'Tabee, To en Jo'.
Van der Mast: "Jullie hebben het stuk ook zelf geschreven. Was de bibliotheek dicht?"
Van Mourik: "Naar de bibliotheek zijn we niet geweest, wel naar het Theaterinstituut. Daar hebben we video's van Snip en Snap bekeken. Op het laatst was Muizelaar echt te oud. Walden, die kleine, sleepte hem er nog doorheen. We hebben ook nog wat van hun teksten gelezen, maar we hebben besloten om toch maar geen gebruik te maken van hun grappen."
Oversluizen: "Ook Stan Laurel en Oliver Hardy waren een inspiratiebron voor ons. Toen Oliver al ziek was, gingen ze toch door terwijl het niet meer kon. Daar gaat dit stuk over."
Van der Mast: "En jullie delen de liefde voor Snip en Snap en Laurel en Hardy?"
Oversluizen: "We zijn altijd op zoek. Misschien hebben we hetzelfde gevoel voor humor ofzo."
Van Mourik: "Ik ben altijd gefascineerd geweest door duo's."
Van der Mast: "Je had eerst met een ander stuk ingeschreven voor het Eenakterfestival, een monoloog, maar die is niet uitgekozen. Toen kwam je toch weer binnen met To en Jo. Hoe zit dat nou?"
Van Mourik: Ja, dat weet ik ook niet. Ze zeiden dat ze geen stuk wilden over oude mensen, en toen hebben ze voor To en Jo gekozen...
Maar dat andere stuk, "Saakje", geschreven door Willy Hilverda en gespeeld door Julia Snel, wordt binnenkort wel opgevoerd. Eerst op het Driest festival en daarna, op 17 juni, in "Het Kapelletje" in Rotterdam.

Een verrassing

Hier

De vergelijking met Maarten Toonder die al in het interview was gemaakt, klopte volkomen. Deze beide mannetjes deden in hun taalgebruik en levenswijze sterk denken aan Kweetal, de sympathieke dwerg uit de Bommelstrips. Stuin en Dalg zijn met weinig tevreden in het leven. Hun enige echte zorg is, te voorkomen dat iemand per ongeluk in het 'verdwijnpunt' terecht komt, dat niet ver van hun huisje ligt.

Wat ook zeer 'Toonderiaans' is, is het gegeven dat Stuin zelf een woord verzint, dat zich uiteindelijk tegen hem keert. Telkens als zijn vriend Dalg hem te lastig wordt met zijn gevraag, verzint hij een smoes om van het gezeur af te zijn. De ultieme smoes is: "Jij kunt dat niet begrijpen, want je bent nu eenmaal niet 'gekwikt'" Als het bedrog uitkomt, staat hun vriendschap op instorten.

Ook al bestaat het woord 'gekwikt' niet, na het zien van deze voorstelling durf ik er wel naar te raden wat het betekent. Het heeft te maken met de tweedeling in de samenleving, waarvoor doemdenkers ons waarschuwen: De wereld dreigt gesplitst te raken in mensen die toegang hebben tot informatie en mensen die dat niet hebben. De mensen die die toegang wèl hebben, zijn 'gekwikt'.
Hoe schrijnend die tweedeling is, wordt goed zichtbaar als de scheidslijn dwars door een relatie heen loopt, zoals in dit stuk.

Een goed stuk. Goed spel. Mooie muziek en leuke liedjes.

Van alle voorstellingen op het Eenakterfestival sprak deze me het meest aan!

Enkele publieksreacties

Tabee, To en Jo

De beide mannen die hier neergezet worden, zijn zó oud, dat je elk moment verwacht dat ze zullen omvallen. In feite is het diep triest wat er op het toneel gebeurt, maar toch werkt het op de lachspieren.

Hetzelfde geldt voor de oude Stofwijk, een man die zeer teleurgesteld is in het leven. Hoe vaker hij dat vertelt, hoe komischer het wordt.

Knap gespeeld. Een stuk met veel leuke vondsten er in. Ik mis alleen een ontwikkeling in het stuk, er zit geen verhaal in.

Enkele publieksreacties

Nominaties voor de Delftse Koe

Johan Verheij

Dalg in 'Hier' van Het Getij

Hanno Giethoorn

Stuin in 'Hier' van Het Getij

Jury

Rooskens: "Het tweede stuk was vooral boeiend omdat ze het heel overtuigend en fantasierijk speelden. Wat ik had willen zien is de afgang van hun carriëre en dat zat er niet in."
Van Soest: "Ja, in de film van de 'Sunshine Boys' zie je ook hoe goed de act was die ze vroeger hadden. In dit stuk kun je die vergelijking niet maken."
Rooskens: "Ik vind dat je moet oppassen dat toneelspelen niet teveel in één kleur gebeurt. Ik vind het bijvoorbeeld geen gehoor als iemand de hele avond een accent nadoet. Volgens mij zou het volstaan om dat accent allen te gebruiken bij één of meer cruciale momenten in een stuk. Hier vond ik de motoriek van de oude mannen dus niet goed gedoseerd."
Rooskens: "Die echte oude man vond ik een verademing. Je zou wat mij betreft die act, dat stukje, in een museum kunnen zetten. Daar zou ik dan wel veertig minuten naar willen kijken."

Rooskens: "Het eerste stuk vonden we allebei heel bijzonder. In het midden vond ik dat het een beetje 'dipte'. Maar het ritme was zeer goed. De liedjes waren soms verrukkelijk"
Van Soest: "Na de 'dip' kwam het ook weer helemaal omhoog. Knap hoor. Vooral de energie deed het hem in dit stuk."
Rooskens: "De rol van Hanno (Stuin) is extra moeilijk, omdat de aandacht van de kijkers naar Dalg gaat."

Jury 'Delftse Koe'

Genomineerd waren:

Marie Claire ten Veldhuis

Iokaste in 'Ismene' van DUW

Raymond van der Steen

Stefan in 'Surprise, Surprise' van Helvetia

Linda Jansen

Joop in 'Surprise, Surprise' van Helvetia

Philippe

Mark in "Vogelvrij" van Climax

Mariene Winkel

Henriëtte Zondag in "Duifje Klok" van Van Lier & Kornuiten.

Thomas Maas

De professor uit 'Boven het Dal'

Daniel de Ruiter

Burgemeester Colijn uit 'De Vuurdoop' van Jeugdtheaterschool VAK

Nasim Miradi

Hilde uit 'De Vuurdoop' van Jeugdtheaterschool VAK

Johan Verheij

Dalg in 'Hier' van Het Getij

Hanno Giethoorn

Stuin in 'Hier' van Het Getij

Uitreiking 'Delftse Koe'

De winnaars waren:

Mariene Winkel

Henriëtte Zondag in "Duifje Klok" van Van Lier & Kornuiten.

Johan Verheij

Dalg in 'Hier' van Het Getij

Afsluiting

"Tot volgend jaar!"

Slotfeest met 'Voor Lief'

Gezellig napratend ging iedereen van de grote zaal naar de foyer voor het slotfeest. Net als vorig jaar had men voor het slotfeest een band uitgenodigd. Die stond al op volle sterkte te tetteren. Het was niet meer mogelijk om met iemand te praten, behalve door keihard in elkaars oor te schreeuwen. Wat sommige toneelstukken op het Eenakterfestival te weinig hadden aan volume, dat had deze muziek teveel.

Wij waren meer in de stemming om met onze toneelvrienden gezellig na te praten, dus we zijn vertrokken naar onze stamkroeg: Café 'De Klok'.

Was dit nu het einde van het Eenakterfestival?
Nee, er komt nog een masterclass...