De tweede avond

Donderdag 21 mei

Interviews

De interviews werden vandaag afgenomen door Piet van der Pas.

Dorotheé Beens regisseerde voor Jongerentheatergroep Climax uit Gouda "Vogelvrij".
Beens: "'Vogelvrij' is speciaal voor deze groep geschreven. Toen ik het las, vond ik het een goed stuk, maar ik heb het gedeeltelijk bewerkt."
Van der Pas: "Maar is dit verhaal niet erg simplistisch?"
Beens: "Dat hebben we bewust gekozen, het moet leuk blijven."
Van der Pas: "Waarom dan zo'n moeilijk onderwerp? Wil je er iets mee doen aan de misstanden in de wereld?"
Beens: "We hebben niet de illusie dat we hier iets mee kunnen veranderen. We willen alleen de mensen bewust maken van wat er gebeurt. We willen laten zien dat mensen die dit soort akties uitvoeren, daar een reden voor hebben. We willen dat mensen van verschillende culturen elkaar gaan accepteren."
Van der Pas: "Wat is je tijdens deze eerste regie opgevallen?"
Beens: "Dat je als regisseur veel meer dan ik had verwacht te maken krijgt met het 'spoorboekje' van de uitvoering en veel minder met de artistieke kant van de zaak. Alles moet op tijd geregeld en georganiseerd worden."

Mario Carolus van Lier regisseerde voor Van Lier & Kornuiten uit Delft 'Duifje Klok'.
Van Lier: "We hebben een avondvullend stuk teruggebracht tot vijftig minuten. Samen met de spelers hebben we teksten geschrapt om tot dit resultaat te komen. We vonden vooral de titel van dit stuk erg mooi."
Van der Pas: "Wat vindt de schrijver daar van? Is het stuk wel overeind gebleven?"
Van Lier: "Wat de schrijver er van vindt, weet ik niet. Maar volgens mij is het stuk overeind gebleven. Alleen gaat het nu van het éne hoogtepunt naar het andere. Het is meer zwart-wit geworden. Herhalingen zijn er uit gehaald.
Het stuk gaat over mensen die vastzitten in relatiepatronen. En over de effecten die het heeft wanneer ze die patronen proberen te doorbreken. Het gaat over liefde en jaloezie.
Het oorspronkelijke stuk ging ook over de angst om te sterven. Dat hebben wij er uit gehaald, omdat we met allemaal jonge acteurs werken."

Vogelvrij

Het doel van de actie is om aandacht te krijgen voor politieke gevangenen, waar ook ter wereld. De regering wordt opgeroepen om hen te steunen in hun pogingen om politieke gevangenen vrij te krijgen. Er volgt een confrontatie tussen de beide groepen, waarbij duidelijk wordt dat ze gevormd zijn door verschillende culturen. Naarmate de gijzeling vordert, ontstaat er toenadering.

Het stuk begon met Mark, die zich helemaal uitleefde in een fantasie. Hij draaide keiharde muziek en liep rond met een bezem, die een electrische gitaar voorstelde. Mooi!

Daarna kwamen één voor één de andere jongeren binnen. Hun gesprek kwam wat gemaakt over, maar nog net geloofwaardig. Dat hield helemaal op toen de 'terroristen' binnenkwamen.

Het is niet alleen het beeld van een lief klein meisje, dat een machinegeweer vasthoudt. Dat is een beeld dat we goed kennen uit het journaal. Overal in de wereld worden kindsoldaatjes ingezet, wanneer de echte soldaten allemaal zijn gesneuveld.

Het probleem zit meer in de manier waarop ze met hun teksten omgaan. Je kreeg eerder de indruk dat je naar de musical van groep acht zat te kijken dan naar een serieus bedoeld toneelstuk.

Later in het stuk, toen de 'terroristen' het verhaal deden van wat ze in hun eigen land hadden meegemaakt, bleek het vrouwelijke terroristje trouwens wel degelijk te beschikken over de stemregisters die ze in het begin van het stuk zo goed had kunnen gebruiken.

Toen de terroristen zich met hun slachtoffers hadden verzoend, en via de telefoon de verlossende mededeling werd gedaan: "Het is voorbij" Barstte het applaus los. Een prachtig slot!
Maar nee, het bleek gewoon het laatste changement. We moesten ook nog een achttal dwaze moeders zien, die met foto's van hun vermiste familieleden in de hand een stille mars hielden.

Volgens mij was de keuze van dit stuk niet moedig, maar overmoedig. De spelers hebben hun best gedaan, maar wat hier van ze gevraagd werd, was onhaalbaar. Ik vind het stuk ook misplaatst op het eenakterfestival en ik vraag me af, hoe het door de selectie is gekomen.

De jongeren hadden bovendien een bijzonder irritante groep fans meegebracht. Ongetwijfeld hun trotse ouders en grootouders, die het nodig vonden om de teksten van hun kinderen nog eens te herhalen en die al begonnen te lachen als hun Pietje alleen maar opkwam. Dit was publiek dat nog nooit een theater van binnen gezien had; dat kon je horen.

Enkele publieksreacties:

Duifje Klok

Met heel eenvoudige middelen was er een prachtig toneelbeeld gecreëerd. Vijftien stoelen, één vleugelpiano, één cellist, vier repen stof en licht. Heel mooi!

Daarmee houdt mijn enthousiasme echter op. Ik had het programmaboekje ditmaal zorgvuldig gelezen, maar het hielp me niet verder. Er was geen touw aan vast te knopen waar dit stuk nou over ging. Dit was dan een ingekorte versie, maar het was langdradig.

Veel mensen bleken het heel goed te vinden. Tot mijn verbazing ging meer dan de helft van het publiek staan bij het applaudiseren. Hadden zij hetzelfde stuk gezien als ik? Dat moet wel, maar ze hadden het anders beleefd.

Enkele publieksreacties

Jury

Hugo Maerten: "Ik dacht altijd dat acteurs en regisseurs het moeilijk hadden. Maar nu ik hier zit als recensent weet ik, dat de recensenten het het moeilijkst hebben.

Het eerste stuk had een duidelijke opbouw met begin, ontwikkeling en einde. En dat was eigenlijk het enige wat het had.
We hebben bij de interviews gehoord dat het hier gaat om een beginnende schrijver, een beginnende regisseur en veel debuterende spelers. Misschien is dat toch teveel 'beginnend' bij elkaar.
Het stuk was hier niet echt op zijn plaats. Het zou beter kunnen worden opgevoerd voor een jong publiek, dat zich over dit soort dingen nog op kan winden.
Maar, hoeveel kritiek er achteraf ook mogenlijk is op het stuk. De keuze getuigt van moed.

Het tweede stuk was van avondvullend ingekort tot een duur van één uur. Dat leek me van te voren al heel knap.
Helaas moet ik zeggen, dat het stuk daarmee is ontmand (of ontvrouwd, als je wilt). Dit stuk ging nou juist over het ouder worden en over de dood. Laat je dat weg, dan hou je over wat we nu gezien hebben.
Mijn complimenten aan de spelers voor hun poging om dit nog te spelen. Er is van het stuk niks over gebleven. Als je dit zou willen spelen moet je in je spel véél verder gaan om er nog iets van te maken."

Carline Brouwer: Ik zie dat Hugo toch op een andere manier heeft gekeken dan ik. Hij meer als regisseur en ik als speelster.

Het eerste stuk had ik gelezen en ik vond het niet zo geweldig. Dankzij het spel werd het toch iets meer.
Ik had echt moeite met de keuze van dit stuk. Wil je dit opvoeren, dan moet het véél spannender. Ik werd er nu niet door geraakt en dat maakte het langdradig.
Voor de spelers was het duidelijk een zware opgave om een heel uur op het toneel te staan. Ik zag hun aandacht afdwalen als ze niet zelf aan het woord waren.
Het stuk begon heel brutaal, maar daarna zakte het weg.

Bij het tweede stuk vond ik het heel leuk dat er een cello bij was gehaald. Helaas werd hij verkeerd gebruikt. Het is me niet duidelijk geworden wat nou de bedoeling was van dat instrument.
Het toneelbeeld zag er mooi uit. Knap gedaan met zo weinig middelen.
Tijdens het vraaggesprek heeft de regisseur gesproken over relatieproblemen. Die heb ik op het toneel niet teruggezien. Ik miste het gevoel en het samenspel. Wat er zich tussen die vrouwen allemaal afspeelde, ik zag het niet."

Nominaties voor de Delftse Koe

Philippe

Mark in "Vogelvrij" van Climax

Mariene Winkel

Henriëtte Zondag in "Duifje Klok" van Van Lier & Kornuiten.